Effaith Clymblaid/Dealltwriaeth rhwng Plaid a Llafur

Wrth edrych yn ôl dros y pleidleisiau rhanbarthol (postiad diwethaf) yr hyn sy'n taro dyn yw pa mor drychinebus o wael fu perfformiad y Democratiaid Rhyddfrydol a hynny dan drefn sydd wedi bod yn gonglfaen i ymgyrchoedd eu plaid ers tro sef sustem PR. Rwy'n cofio Lembit Opik ar raglen canlyniadau etholiadol 2003 (neu 2005, ddim yn cofio yn iawn) ar BBC2 yn dweud wedi i Blaid Cymru berfformio'n wael; “If what we'r seeing in post-devolution Wales is a shift to a traditional three party system then i think we'r going to see the nationalists struggle.” Nawr dwi ddim yn meddwl ein bod ni'n gweld system tair plaid draddodiadol yn datblygu ond os fyddwn ni mae canlyniadau 2007 yn dangos yn glir mae'r Democratiaid Rhyddfrydol fydd yn straffaglu i ddal i fyny a gweddill y pac.

Wedi dweud hynny drwy aros allan o drafodaethau gyda Llafur a gadael i Blaid Cymru fynd i mewn i'r gwely yn lle mae ganddyn nhw aur yn eu meddiant ar gyfer eu hymgyrch etholiadau cyngor sir a'i hymgyrch i gadw eu AS yng Ngheredigion, Mark Williams, yn 2009. Bydd yn rhaid i Blaid Cymru fod yn ofalus – rwy'n amau mae gem dactegol tymor hir y mae'r Democratiaid Rhyddfrydol yn ei chwarae gan beidio uniaethu eu hunain a'r Blaid Lafur eto. Efallai na fydd rhoi cymorth i Lafur yn rhoid bad press i'r Blaid yn y De a'r cymoedd ond gallasai delwedd o'r fath fod yn dra broblematig wrth geisio amddiffyn sedd fel Ceredigion yn erbyn y Dem Rhyddion a sedd fel Aberconwy yn erbyn y Ceidwadwyr. Cadw lled braich a bod yn wrthblaid gall ond eto cryf dwi'n meddwl ydy'r peth gorau i'r Blaid wneud am y bedair mlynedd nesaf a cheisio peidio uniaethu eu hunain yn ormod gyda Llafur.